Άρθρο του Κώστα Ευσταθίου, επιστημονικού Διευθυντή της Ουρολογικής Κλινικής της νοσηλευτικής μονάδας «ΆΝΑΣΣΑ Γενική Κλινική»
Η ακράτεια ούρων είναι ο γενικός όρος που περιγράφει την απώλεια ούρων από την ουρήθρα χωρίς τη θέληση μας. Πρόκειται για μια πολύ ενοχλητική κατάσταση που επηρεάζει δυσμενώς την ποιότητα της ζωής, τον τρόπο που κινούμαστε, σκεφτόμαστε, εργαζόμαστε καθώς και την σεξουαλική μας ζωή.Όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε απομόνωση ακόμα και σε κατάθλιψη. Η ακράτεια των ούρων απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους σήμερα. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία περισσότεροι από 50 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό. Οι γυναίκες έχουν υπερδιπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, με τα ποσοστά να αυξάνονται με την ηλικία. Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, από τους οποίους οι 600.000 είναι γυναίκες έχουν πρόβλημα ακράτειας. Υπολογίζεται ότι, περίπου το 15% των γυναικών κάτω των 60 χρόνων και το 35% άνω των 60 χρόνων πάσχουν από το πρόβλημα.
Δυστυχώς η ακράτεια αποτελεί ένα θέμα ταμπού το οποίο οι ασθενείς διστάζουν να συζητήσουν ακόμη και με το γιατρό τους. Ο μύθος που πλανάται ότι η ακράτεια ούρων έρχεται με το πέρασμα της ηλικίας και δεν διορθώνεται έχει επιστημονικά καταρριφθεί. Η σύγχρονη χειρουργική ουρολογία υπόσχεται μόνιμη λύση στο πρόβλημα της ακράτειας ούρων, τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες, σε ποσοστό που ξεπερνά το 90%.
Πού οφείλεται η ακράτεια;
Η ακράτεια μπορεί να είναι συγγενής και παρουσιάζεται κατά την παιδική ηλικία. Στην ενήλικη ζωή είναι αποτέλεσμα κάποιας βλάβης ή πάθησης, που προκλήθηκε σε κάποια φάση της ηλικίας. Μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή λειτουργίας της ουροδόχου κύστης ή σε ανεπάρκεια του σφιγκτήρα, που είναι υπεύθυνος για την συγκράτηση των ούρων, ή των μυών του πυελικού εδάφους, καθώς και σε συνδυασμένη βλάβη των παραπάνω.
Συχνοί επιβαρυντικοί παράγοντες ακράτειας είναι οι αλλαγές στην ανατομία του ουροποιητικού, στους μύες ή τα νεύρα που ελέγχουν τους μύες αυτούς. Στις αλλαγές αυτές μπορούν να συμβάλλουν στις γυναίκες:
• η εγκυμοσύνη
• η παχυσαρκία
• ο τοκετός,
• η πρόπτωση της μήτρας,
• η κυστεοκήλη,ημ
• η ορθοκήλη,
• η εμμηνόπαυση
• χρόνια δυσκοιλιότητα
• ο χρόνιος βήχας (καπνιστές )
Στους άντρες επιβαρυντικό παράγοντα αποτελούν οι επεμβάσεις στο προστάτη για αντιμετώπιση του καρκίνου – προστατεκτομή.
Πόσοι τύποι ακράτειας υπάρχουν :
Ακράτεια από προσπάθεια :
Σε αυτό τον τύπο η ακράτεια εμφανίζεται κατά την διάρκεια προσπάθειας, όπως ο βήχας, το φτέρνισμα, ο χορός, η άρση βάρους, η γυμναστική, το έντονο γέλιο.
Επιτακτικού τύπου ακράτεια:
Είναι η ακράτεια που εμφανίζεται αιφνίδια με έντονη και επείγουσα ανάγκη ούρησης που δεν δύναται να αναβληθεί.
Μπορεί να οφείλεται σε :
•ουρολοίμωξη,
•λίθίαση ουροδόχου κύστεως
•νευρολογικές παθήσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας,
•τραυματικές κακώσεις νωτιαίου μυελού,
•κακοήθη νεοπλάσματα ουροδόχου κύστεως,
•υπερπλασία προστάτη,
•καρκίνο προστάτη
Μικτού τύπου ακράτεια :
Όπου συνυπάρξουν οι δύο παραπάνω τύποι.
Ακράτεια από υπερπλήρωση :
Συμβαίνει από υπερδιάταση της ουροδόχου κύστεως από ούρα και υπερχείλιση
Θεραπεία της ακράτειας:
Η Συντηρητική Θεραπεία περιλαμβάνει :
•Αλλαγή στον καθημερινό τρόπο ζωής με ελάττωση του σωματικού βάρους και διακοπή του
καπνίσματος
• Την εφαρμογή ασκήσεων πυελικού εδάφους με ειδικές ασκήσεις.
• Την ηλεκτρική διέγερση των μυών του πυελικού εδάφους με ειδικές συσκευές
ηλεκτροδιέγερσης
• Τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων
• Τη χρήση ορμονολογικών σκευασμάτων (οιστρογόνα) και β-διεγερτών σε
μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες,
Η χειρουργική θεραπεία της γυναικείας ακράτειας μπορεί να γίνει με:
• Κολποανάρτηση κατά Burch
• Τοποθέτηση κολλαγόνου ή άλλων βιολογικών διογκωτικών
• Τοποθέτηση κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης (TVT,TOT,TVOT)
Χειρουργική θεραπεία αντρικής ακράτειας ούρων :
• Ταινία ελεύθερης τάσης (Male Sling)
• Τεχνητό σφιγκτήρα
Η ακράτεια μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καθημερινότητα του πάσχοντα και να υποβαθμίσει την ποιότητα ζωής του. Μεγάλη δε είναι και η επίπτωση στη σεξουαλική του ζωή.
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση του προβλήματος είναι πλέον απόλυτα ασφαλής, ελάχιστα επεμβατική, αναίμακτη με μικρή νοσηλεία μιας ημέρας και χωρίς να επηρεάζει τη σεξουαλική ικανοποίηση τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών.