Γράφει ο κος. Βούλγαρης Ευάγγελος, Παθολόγος Ογκολόγος, Επιστημονικά Υπεύθυνος Τμήματος Ογκολογίας και Χημειοθεραπείας Κλινικής ΆΝΑΣΣΑ
Για πρώτη φορά μια μελέτη έδειξε ότι η άσκηση μπορεί να έχει άμεση βιολογική επίδραση στο μικροπεριβάλλον του όγκου των ασθενών με καρκίνο του μαστού. Η μελέτη Pre-Operative Health and Body (PreHAB) που δημοσιεύτηκε στις 23 Μαΐου 2019 στο περιοδικό Clinical Cancer Research παρέχει περισσότερες πληροφορίες στην ήδη γνωστή παρατήρηση ημών των ογκολόγων ότι ασθενείς με καρκίνο του μαστού που ασκούνται έχουν καλύτερη επιβίωση συγκριτικά με αυτούς που δεν ασκούνται. Μια μελέτη παρατήρησης του 2014 είχε δείξει ότι οι γυναίκες που είχαν τα υψηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας μετά τη διάγνωση καρκίνου του μαστού είχαν 29% χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από τον καρκίνο του μαστού και 43% χαμηλότερο κίνδυνο από όλες τις αιτίες θανάτου σε σύγκριση με τις ασθενείς που δεν ασκούνταν. Μέχρι σήμερα όμως δεν είχαμε άμεσες αποδείξεις ότι αυτή καθαυτή η άσκηση είναι χρήσιμη για τους ασθενείς μας μειώνοντας τον κίνδυνο θανάτου τους από τον καρκίνο.
Η ομάδα που δημοσίευσε τη μελέτη προσπάθησε να διαπιστώσει εάν υπάρχει βιολογική βάση σε αυτό που βλέπουμε στις μελέτες παρατήρησης και αυτή είναι η πρώτη μελέτη που έδειξε ότι η άσκηση πριν το χειρουργείο μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στο μικροπεριβάλλον του όγκου σε γυναίκες με νεοδιαγνωσμένο καρκίνο του μαστού. Τα ευρήματα είναι παρόμοια με αυτά που έχουν παρατηρηθεί σε πειραματόζωα, γεγονός που δίνει στα ευρήματα μεγαλύτερη εγκυρότητα.
Οι 27 γυναίκες που συμμετείχαν έλαβαν ψυχολογική στήριξη για να αυξήσουν τη σωματική άσκηση σε 220 λεπτά άσκησης την εβδομάδα (40 λεπτά άσκησης δύναμης και αεροβικής άσκησης με μέτρια ένταση 180 λεπτών). Μια άλλη ομάδα 22 γυναικών χρησιμοποιήθηκε ως ομάδα ελέγχου. Στην ομάδα ελέγχου δόθηκε μόνο ψυχολογική υποστήριξη στα πλαίσια της προεγχειρητικής προετοιμασίας. Κατά την έναρξη της μελέτης, οι γυναίκες και στις δυο ομάδες δεν ανέφεραν συστηματική άσκηση. Η παρέμβαση διήρκεσε περίπου 30 ημέρες και οι ασθενείς οδηγήθηκαν στο χειρουργείο. Μετά το χειρουργείο έγινε σύγκριση των δειγμάτων της προεγχειρητικής και της μετεγχειρητικής βιοψίας σε 32 ασθενείς, 16 από κάθε ομάδα.
Αυτό που παρατηρήθηκε στους ασθενείς που υπεβλήθησαν σε πρόγραμμα γυμναστικής πριν το χειρουργείο ήταν μια κινητοποίηση του αμυντικού συστήματος του οργανισμού έναντι των καρκινικών κυττάρων του όγκου. Το φαινόμενο αυτό δεν παρατηρήθηκε στην ομάδα που δεν ασκήθηκε.
Το αν η άσκηση μεγαλύτερης διάρκειας ή μια πιο εντατική άσκηση θα είχε μεγαλύτερη επίδραση στον όγκο είναι δύσκολο να μετρηθεί, ειδικά επειδή οι γυναίκες με νεοδιαγνωσμένο καρκίνο του μαστού πρέπει να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση εγκαίρως. Ωστόσο, οι εξαιρετικά ευεργετικές επιδράσεις της άσκησης τόσο στην θνησιμότητα που σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού όσο και στη θνησιμότητα όλων των αιτίων που βρέθηκαν στις μελέτες παρατήρησης αφορούσαν κυρίως το γρήγορο περπάτημα ως κύρια παρέμβαση στην άσκηση, γεγονός που υποδηλώνει ότι η εντατικότερη άσκηση μπορεί να μην έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στους όγκους του μαστού.
Πρόκειται για μια μελέτη που δημιουργεί υποθέσεις και ενώ είναι συναρπαστικό να βλέπουμε κάποια άμεσα αποτελέσματα από την άσκηση σε όγκους του μαστού, πρέπει να καταλάβουμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα στην έρευνα στον τομέα αυτό. Προβλέπεται λοιπόν μια δεύτερη, μεγαλύτερη δοκιμή για να προσπαθήσει να αναπαράγει τα ευρήματα σε μια μεγαλύτερη ομάδα ασθενών.
Clin Cancer Res. Published online May 23, 2019
